Köpeklerde gebelik, genellikle 63 gün sürer ve bu süre içinde köpeklerin fiziksel ve duygusal durumlarında belirgin değişiklikler gözlemlenir. Gebeliğin ilk dönemlerinde köpekler genellikle belirgin bir değişim göstermezken, ilerleyen dönemlerde iştah artışı, kilo alımı ve meme gelişimi gibi belirtiler ortaya çıkar.

Gebelik Belirtileri

Köpeğin gebeliğinin erken belirtileri arasında iştah değişiklikleri, daha fazla uyuma isteği ve bazı durumlarda bulantı yer alabilir. Gebeliğin ilerlediği dönemlerde ise aşağıdaki belirtiler gözlemlenebilir:

• Kilo alımı
• Meme ucu görünümünde değişiklik
• Artan huzursuzluk veya ilgi arayışı

Doğum Süreci

Doğum süreci, köpeğin sağlığı için kritik bir dönemdir. Doğumdan birkaç saat önce, köpeklerin davranışlarında değişiklikler gözlemlenir ve genellikle doğum alanında huzursuzluk başlar. Doğum süreci genellikle üç aşamadan oluşur:

• İlk aşama: Rahim kasılmalarının başlaması
• İkinci aşama: Yavruların dünyaya gelmesi
• Üçüncü aşama: Plasentanın çıkışı

Köpeğin doğum sırasında rahat etmesi ve gerekli bakımı alması, yavruların sağlığı açısından son derece önemlidir. Bu süreçte evde bir veterinerin bulunması önerilir.

Günün birinde dişi köpeğinizden yavru almak ya da erkek köpeğinizi damızlık olarak vermek isteyebilirsiniz. Bu konuda iyi düşünmek gereklidir. Dünyaya yeni canlıların gelmesi hafife alınacak bir konu değildir. Günümüzde barınakların durumu ortadadır. Sokak köpeklerinin sayısı kontrol edilebilir boyutu aşmıştır. Sokak köpeği popülasyonunun büyük bir kısmını da çocuklara hediye olarak genellikle yaz başında alınan ve daha sonra bir eşya gibi görülüp sokağa bırakılan saf ırk köpekler oluşturmaktadır. Üretme hevesimizin durumu daha da kötüleşmesine izin vermemeliyiz. Köpeğimiz daha doğurmadan önce doğacak yavrulara güvenilir yuvalar bulmak zorundayız.

Hayvan sahiplerinin maalesef büyük bir kısmı üretmenin heyecan verici ve karlı bir iş olarak düşünmektedirler ancak hayvan üretmek sanıldığından çok daha zor, zahmetli ve masraflı bir iştir.

Köpeğinize ya da kedinize eş seçerken sadece fiziksel güzelliği, göz rengi, tüy rengine bakarak seçim yapmak doğru ve yeterli değildir, Genetik bozukluklar her ırkta ortaya çıkıp, bedendeki herhangi bir organı etkileyebilirler. örneğin iri bir ırk olan Saint Bernard kalça çıkığı yaşamaya çok meyilli bir ırktır, Kalça eklemi anormal olan köpekleri çiftleştirmemeliyiz yada scottish fold ırkı kedilerin kırık kulaklı olması estetik açıdan çok güzel olsa da kırık kulaklı eşlerin çiftleşmesi eklem problemi yaşaması açısından riskleri arttırdığı için tavsiye edilmez.

köpeğin erişkinliğe ulaştığı yaş, ırkına bağlı olarak değişmekle birlikte erkekler için 6 -7 aylık iken başlayabilmekte ancak gerçek olgunluğa 16-18 aylık iken ulaşmaktadırlar. Dişi köpekler için ise ilk kızgınlık çoğu zaman 7-8 aylık olduklarında ortaya çıkmak ile birlikte 3. kızgınlık en ideal ve en erken çiftleşme zamanıdır.
Eğer dişi köpeğinizden yavru almak istemiyorsanız, pek çok koruma yöntemi vardır. Korumanın en etkili ve kalıcı şekli, dişi köpekte yumurtalıklar ve rahmin, erkek köpekte de testislerin ameliyatla alınmasıdır.

Eğer yavru almak istiyorsanız ilk olarak köpeğinizi çiftleşmeden 1 ay öncesinden klinik olarak muayene etmemiz gerekiyor, eksik aşıları varsa tamamlıyoruz, sağlık kontrollerini yapıyoruz, fazla kiloları var ise bunun önüne geçmek için diyet programı uygulatıyoruz, parazit yönünden kontrollerini yapıyoruz, eğer her şey yolunda ise uygun erkeğin bulunmasında yardımcı oluyoruz.
Dişi köpekler yabancı ortamdan çok etkilendikleri için erkek köpeklerin dişinin bulunduğu ortama götürülmesi gereklidir, çiftlerin ikisinin de deneyimsiz oluşu çiftleşmeyi güç hale sokabilir.
Çiftleşme sırasında köpekler 10-30 dakika boyunca ayrılmazlar. Buna "kilitlenme" denir ve son derece normaldir.
Dişi köpeklerde hamilelik yaklaşık 63 gün sürer. Hamileliğin belirtileri iştahta artış , kiloda artış ve memelerin büyümesidir. Ancak yalancı hamilelik yaşayan dişiler de bu belirtileri gösterebilirler. Gebeliğin kesin teşhisini 23. günden sonra Ultrasonografik muayene ile koyabiliyoruz. İlk ultrasondan sonra hamilelik boyunca yaşayabileceğiniz sıkıntılar ile ilgili bilgi aktarılır,15 gün sonraki ikinci ultrasondan sonra sonra ise doğum sırasında yaşayabileceğiniz sıkıntılar ile ilgili bilgi verilir.

Doğumdan birkaç gün önce, dişi köpeğiniz yemeğini geri çevirebilir ve yavrularını doğurmayı düşündüğü yerde yuvasını kurmaya başlar. Doğum başlamadan kısa bir süre önce köpeğin vücut ısısı düşer. Yaklaşık 24 saat sonra ilk sancıların başlaması beklenebilir. O zaman dişi köpek hızla solumaya, huzursuz görünmeye başlar.

Normal, sağlıklı bir köpek genelde kolay doğum yapar, bir doktorun yardımına gerek duymaz. Her yavru kendi plasentası içinde doğar, ancak yavru nefes almaya başlamadan önce bu plasentanın alınması gerekir. Genelde dişi köpek bu işi hemen yerine getirir ve göbek bağını da keser. Doğumdan sonra yavruları, onları temizlemek ve solunumlarını sağlamak için yalayıp durur.

Yaklaşık 3 hafta süren bu yalama bir başka yaşamsal amaç daha taşır; yavruların dışkılamasını sağlar. Bazen, dişi köpek plasentayı açmayı veya göbek bağını kopartmayı ihmal eder ya da bu işi kendi başına yapamaz. Böyle durumlarda derhal duruma müdahale etmeye hazır olmalısınız. Yavru köpek, oksijeni tükeninceye kadar plasentanın içine en fazla 8 dakika kalabilir. Plasentayı ilk önce yavrunun kafasındaki bölgede yırtıp daha sonra tamamını alarak açabilirsiniz. Sonra yavrunun ağzı ve burnundaki tüm sümükleri alın ve kan dolaşımını sağlamak için bir havlu ile ovalayın. Göbek bağını, balmumu sürülmemiş bir iplikle bağlayın ve karnın yaklaşık 5 cm yukarısından kesin. Yararın iltihaplanmasını önlemek için betadin sürün.

Doğum başladı, köpeğiniz yoğun şekilde ıkınıyor ve 3-4 saat içinde ilk doğum gerçekleşmez ise
İlk olarak yavru suyu gelir ve 15 dakika içerisinde yavru gelmez ise,
Aşırı ağrı belirtileri var ise,
Daha önce bir yada daha çok yavru doğmuş olduğu halde, yeni bir yavru doğmaksızın sancıların 3 saatten fazla devam etmesi durumunda
Titreme yada bitkinlik hali.
Birinci yavrudan önce koyu yeşil ya da kanlı bir akıntının gelmesi (ilk yavrunun doğumundan sonra bu normaldir.) durumunda.
Yavrunun doğum kanalından ters gelmesi ya da sıkışması gibi bir durum ile karşılaşırsanız mutlaka bizlere haber veriniz.

Yeni doğan yavru, beden ısısını kontrol edemez ve bu nedenle sıcak bir ortamda tutulmalıdır. Yaşamın bu ilk günlerinde üşümesi yavruyu strese sokar ve enfeksiyon hastalıklarına açık hale getirir.

Doğumdan sonra anne köpeğin ilk ürettiği süte "kolostrum" adı verilir her yavru, doğumdan olabileceğince kısa bir süre sonra kesinlikle ilk 24 saat içinde kolostrum içebilmelidir.

Bazen bir dişi köpek yavrularına bakmak istemez ya da bakamaz. Böyle bir durumda, siz onun yerini almak zorundasınız; yavruları beslemeli, dışkılamalarını sağlamalı ve sıcak bir ortam sunmalısınız. Yavru köpekleri sürekli olarak sıcakta, soğuk hava akımlarından uzak tutmak çok önemlidir. Anne bu işi üstlenmiyor ise ılık suya batırılmış bir parça pamuk ile anal bölgeyi hafifçe ovalayın. Yavru köpeklere düzenli olarak hafifçe masaj yapılması çok yararlıdır; bu bir tür pasif jimnastiktir, aynı zamanda kan dolaşımını uyarır.
Yavruların en az 6-8 hafta süt emmesi gereklidir. 6-8 haftadan önce sütten kesmek uygun değildir sütten kesmek birden bire olmamalı sindirim sisteminin alışabilmesi için yavaş yavaş besin değişikliği yapılmalıdır.